Theo nhiều chuyên gia kinh tế, để nâng cao hiệu quả thu hút, sử dụng và quản lý đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), Nhà nước cần sửa đổi, bổ sung chính sách ưu đãi đối với các dự án FDI theo nguyên tắc không chỉ ưu đãi theo ngành, lĩnh vực mà gắn với vùng, lãnh thổ, đồng thời đổi mới hoạt động xúc tiến đầu tư; tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động đầu tư.
Sau hơn 25 năm mở cửa thu hút FDI, nguồn vốn FDI đã đóng góp tích cực vào thành tựu tăng trưởng và phát triển của Việt Nam. Tính đến hết năm 2013, đã có hơn 15.696 dự án FDI còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký khoảng 230 tỷ USD, trong đó vốn thực hiện khoảng 112 tỷ USD. Năm 2013, cả nước có 1.275 dự án FDI mới được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng vốn đăng ký 14,27 tỷ USD và 472 lượt dự án tăng vốn với tổng vốn tăng thêm là 7,3 tỷ USD. Vốn đầu tư thực hiện trong năm 2013 đạt 11,5 tỷ USD. Tuy nhiên, hoạt động FDI thời gian qua cũng bộc lộ một số hạn chế. Chất lượng dự án FDI nhìn chung chưa cao, số dự án sử dụng công nghệ cao còn ít, giá trị gia tăng thấp, sự tham gia đầu tư theo chuỗi sản xuất của các tập đoàn xuyên quốc gia còn hạn chế. Một số doanh nghiệp FDI sử dụng công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường; đặc biệt có biểu hiện chuyển giá để trốn thuế, gây thất thu ngân sách...
Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung, FDI đã bổ sung nguồn vốn quan trọng cho đầu tư phát triển, góp phần tăng năng lực sản xuất, đổi mới công nghệ, nâng cao trình độ quản lý kinh tế, quản trị doanh nghiệp, gia tăng kim ngạch và thay đổi cơ cấu mặt hàng xuất khẩu, tăng nguồn thu cho ngân sách, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và tạo việc làm cho người lao động. Đồng thời, FDI cũng đã có tác động lan tỏa đến các khu vực khác của nền kinh tế, khơi dậy nguồn lực đầu tư trong nước, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cải cách doanh nghiệp, đổi mới thủ tục hành chính, thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp FDI Nguyễn Mại cho rằng, không thể phủ nhận những đóng góp của khối doanh nghiệp FDI đối với kinh tế Việt Nam, nhất là khi kinh tế thế giới và FDI toàn cầu chưa phục hồi như dự báo. Theo ông Mại, cần sửa đổi, bổ sung chính sách ưu đãi đối với các dự án FDI theo nguyên tắc không chỉ ưu đãi theo ngành, lĩnh vực mà gắn với vùng, lãnh thổ. Mặt khác, cần hạn chế việc phát triển các khu công nghiệp đa ngành nghề mà cần xây dựng các khu công nghiệp chuyên ngành, chuyên sâu; có chính sách ưu đãi đặc biệt được áp dụng đối với dự án FDI lớn của tập đoàn công nghệ cao, tạo ra tiềm lực và sức lan tỏa lớn trong từng sản phẩm, từng ngành kinh tế. Các bộ, ngành, chính quyền tỉnh, TP phải tự nhận biết những điểm yếu của công chức và bộ máy hành chính đối với việc cải thiện môi trường đầu tư, nhất là thủ tục hành chính, hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp FDI triển khai dự án và khắc phục khó khăn trong kinh doanh để xử lý nhanh và có kết quả những vấn đề nhà đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp FDI kiến nghị.
Để đẩy mạnh thu hút FDI, Chính phủ đã có Nghị quyết số 103 về định hướng nâng cao hiệu quả thu hút, sử dụng và quản lý FDI trong thời gian tới. Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Nhất Hoàng cho biết: Nghị quyết 103 đã đưa ra nhiều giải pháp quan trọng nhằm tăng cường thu hút và nâng cao hiệu quả FDI như tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về đầu tư, sửa đổi chính sách ưu đãi đầu tư theo hướng nhất quán, công khai, minh bạch; điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích nhà đầu tư tư nhân trong nước và nước ngoài đầu tư vào lĩnh vực kết cấu hạ tầng; hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích thu hút các dự án công nghệ cao và phù hợp vào Việt Nam.
Trong thời gian tới, theo ông Đỗ Nhất Hoàng, sẽ đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư tại chỗ. Cụ thể, cần tiếp cận hỗ trợ các nhà đầu tư đang hoạt động hiệu quả để thúc đẩy các doanh nghiệp khác đến đầu tư. Phải nắm bắt, giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp từ khâu xin phép, tiến hành thủ tục và khó khăn nào vượt thẩm quyền địa phương sẽ kiến nghị lên trên giải quyết.
Xuân Dung
Xem tin gốc tại đây
