Kể từ khi trở thành thành phố trực thuộc Trung ương (01/01/1997), đầu tư trong và ngoài nước đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng GRDP, tăng mức đóng góp vào ngân sách nhà nước, tăng trưởng xuất khẩu, số lượng lao động, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua việc thu hút ngày các nhiều các dự án có công nghệ tiên tiến, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thúc đẩy hội nhập quốc tế, đóng góp vào việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. 

Diện mạo hiện đại và trẻ trung của thành phố 

Thu hút đầu tư qua các năm

Thu hút đầu tư trong nước và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào thành phố Đà Nẵng từ khi chia tách tỉnh năm 1997 đến năm 2015 tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực bất động sản – du lịch, xây dựng và công nghiệp chế biến với suất đầu tư bình quân khoảng 429 tỷ đồng/dự án đối với dự án trong nước và 10 triệu USD/dự án đối với dự án FDI. Đặc biệt, giai đoạn 2006 – 2010, vốn đầu tư cấp mới và tăng thêm đạt 2,220 tỉ USD, trong đó, vốn đăng ký mới trên địa bàn thành phố đạt 1,875 tỉ USD với  những cột mốc rất cao trong năm 2007 (832,3 triệu USD) và năm 2008 (633,9 triệu USD). Số lượng dự án và quy mô đầu tư đều có sự gia tăng vượt trội so với giai đoạn 2001 – 2005 do thu hút được nhiều dự án đầu tư vào bất động sản - du lịch (15 dự án, vốn đăng ký 1,207 tỉ USD, chiếm 64,37% tổng vốn cấp mới trong giai đoạn này). Tuy nhiên, do sự đóng băng của thị trường bất động sản, thu hút đầu tư vào thành phố từ năm 2010 có dấu hiệu chững lại và giảm dần; đầu tư của doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm tỷ trọng lớn, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực dịch vụ, thương mại; các dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp chủ yếu là các dự án gia công, lắp ráp. Với tầm nhìn chiến lược thu hút đầu tư phải gắn với phát triển bền vững, đảm bảo an ninh quốc phòng và bảo vệ môi trường, trên cơ sở thế mạnh nội tại, thành phố đã từng bước chuyển hướng thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin, dịch vụ chất lượng cao. Việc thành lập Khu công nghệ cao Đà Nẵng năm 2010 với những chính sách ưu đãi hấp dẫn, vượt trội được qui định tại Nghị định 04/2018/NĐ-CP ngày 04/1/2018 đã giúp cho tình hình thu hút đầu tư vào thành phố dần khởi sắc.

Nhiều hoạt động xúc tiến đầu tư được thực hiện qua các năm

Giai đoạn 2015 – 2020, thu hút đầu tư có sự chuyển biến mạnh mẽ; các dự án đầu tư cấp mới trong giai đoạn này tập trung chủ yếu ở lĩnh vực công nghệ thông tin, điện tử, cơ khí chính xác, logistics, du lịch…theo đúng định hướng kêu gọi đầu tư của thành phố. Nhiều dự án sản xuất, kinh doanh có quy mô lớn đã hoàn thành và đi vào hoạt động, số lượng dự án mở rộng quy mô đầu tư, nâng công suất ngày càng tăng đã đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng kinh tế của thành phố. Tỷ lệ vốn giải ngân ước đạt từ 51% đến 53%/tổng vốn đăng ký. Riêng trong năm 2020 và 2021, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid-19, thu hút đầu tư vào thành phố vẫn đạt được những kết quả đáng kể. Theo đó, trong hai năm, thành phố đã cấp Quyết định chủ trương đầu tư cho 44 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư 23.531 tỷ đồng, thu hút được 117 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài với tổng vốn đăng ký hơn 278 triệu USD.

Lũy đến ngày15/12/2021, trên địa bàn thành phố có 345 dự án đầu tư trong nước ngoài KCN với tổng vốn đầu tư 123.686 tỷ đồng; 377 dự án đầu tư trong nước trong các KCN, khu CNC, khu CNTT với tổng vốn đầu tư 26.799,6 tỷ đồng và 915 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư trên 3,866 tỷ USD.

Tiềm năng thu hút đầu tư

Đà Nẵng có sự trọn vẹn của các yếu tố “Thiên thời – Địa lợi – Nhân hòa” trong phát triển kinh tế và thu hút đầu tư. Thành phố có vị trí địa lý chiến lược, dễ dàng tiếp cận với các thị trường trong khu vực và trên thế giới. Quy mô kinh tế của Đà Nẵng lớn nhất Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. Thành phố có hệ thống cơ sở hạ tầng phát triển nhất khu vực miền Trung với sân bay quốc tế, cảng biển quốc tế, đường cao tốc, 06 khu công nghiệp, 03 khu công nghệ thông tin, 01 khu công nghệ cao tạo thuận lợi cho việc thu hút đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ. Từ năm 2009 đến nay, Đà Nẵng luôn dẫn đầu bảng xếp hạng chỉ số sẵn sàng ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin của cả nước. Thành phố có cơ cấu dân số trẻ, nguồn nhân lực được đào tạo tốt. Hệ thống đào tạo đại học, cao đẳng cũng như đào tạo nghề đạt tiêu chuẩn, là một lợi thế lớn trong việc thu hút đầu tư các dự án công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao.

Môi trường đầu tư, kinh doanh tại thành phố được cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước đánh giá cao. Từ năm 2005 đến nay, Đà Nẵng luôn nằm trong số các địa phương có chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh thuộc tốp đầu cả nước. Với việc áp dụng mô hình “một cửa” trong giải quyết thủ tục hành chính và sự đồng hành của Chính quyền thành phố với doanh nghiệp nhằm tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc trong quá trình đầu tư, kinh doanh tại Đà Nẵng đã tạo dựng được niềm tin và nâng cao vị thế của thành phố trong mắt các nhà đầu tư.

Đà Nẵng còn có môi trường sống lý tưởng, được xếp vào loại tốt nhất Việt Nam, tạo nên sự thu hút, hấp dẫn riêng có của Đà Nẵng đối với các doanh nghiệp đang tìm kiếm địa điểm đầu tư tại Việt Nam.  

Đảng và Nhà nước luôn quan tâm và dành nhiều ưu ái để tạo điều kiện cho sự phát tiển của thành phố như Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Quyết định số 359/QDD-TTg ngày 15/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Quyết định của Thủ tướng chính phủ thống nhất chủ trương đầu tư dự án xây dựng cảng Liên Chiểu, chủ trương của Thủ tướng Chính phủ cho phép nghiên cứu, lập Đề án “Xây dựng thành phố Đà Nẵng trở thành trung tâm tài chính quy mô khu vực”, …

Đứng trước đại dịch COVID-19, Việt Nam nói chung và thành phố Đà Nẵng nói riêng đã kiểm soát thành công dịch bệnh, sớm ổn định tình hình và quay trở lại trạng thái bình thường mới, đẩy mạnh chiến lược tiêm chủng vaccine thay vì phong tỏa diện rộng để tránh đình trệ sản xuất, làm đứt gãy, gián đoạn chuỗi cung ứng. Đây là cơ sở quan trọng nhất để các doanh nghiệp nước ngoài tiếp tục quan tâm đầu tư vào Việt Nam. Ngoài ra, trong bối cảnh các hiệp định thương mại song phương và đa phương đặc biệt là CPTPP, EVFTA, RCEPT mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường quan trọng, Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng có cơ hội được chọn làm địa điểm đầu tư sản xuất hàng hóa để xuất khẩu sang nước thứ ba.

Tuy nhiên, môi trường đầu tư của thành phố thực tế vẫn còn nhiều “điểm nghẽn” cần khắc phục để Đà Nẵng tiếp tục là điểm đến đầu tư hấp dẫn trong thời gian tới. Đó là quỹ đất để thu hút đầu tư còn hạn hẹp; thiếu lao động lành nghề, kể cả công nhân kỹ thuật, nhân sự quản lý điều hành, chuyên gia cấp cao, đặc biệt là trong các ngành công nghệ cao; hoạt động nghiên cứu và phát triển, chuyển giao công nghệ còn hạn chế, sự liên kết giữa các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp còn rời rạc; hệ thống logistics chưa phát triển đồng bộ; trình độ công nghệ, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp địa phương thấp dẫn đến sự liên kết giữa doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài với doanh nghiệp địa phương còn yếu. Vì vậy, trong thời gian tới, để phát huy các thế mạnh sẵn có, nắm bắt các cơ hội phát triển và khắc phục các hạn chế nêu trên, thành phố cần có những định hướng đúng đắn để đẩy mạnh thu hút đầu tư.

Định hướng thu hút đầu tư đến năm 2030

Ngày 26/10/2021, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng đã ban hành Đề án “Đẩy mạnh thu hút đầu tư vào thành phố giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030”. Theo đó, thành phố xác định đầu tư trong nước và đầu tư trực tiếp nước ngoài là động lực quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội của thành phố; chủ động thu hút đầu tư có chọn lọc, gắn thu hút đầu tư với đảm bảo quốc phòng - an ninh; bảo vệ tài nguyên và môi trường; gia tăng số lượng dự án FDI có khả năng hình thành các chuỗi cung ứng mới và gắn kết với đầu tư trong nước nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển giao công nghệ và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Đà Nẵng tiếp tục thực hiện đa phương hóa, đa dạng hóa thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài từ các thị trường và đối tác tiềm năng, trong đó, đặc biệt coi trọng các thị trường, đối tác hiện tại như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Hoa Kỳ, Đức,...đồng thời khai thác có hiệu quả mối quan hệ với các đối tác chiến lược (đối tác toàn diện, đối tác chiến lược toàn diện), chú trọng vận động và thu hút đầu tư từ các tập đoàn lớn (thuộc Forbes 500) và doanh nghiệp tại các nước phát triển (G7, G8, OECD…) cũng như tập trung thu hút đầu tư từ các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong nước; người Việt Nam ở nước ngoài.

Các lĩnh vực thành phố tập trung thu hút đầu tư bao gồm: công nghệ thông tin; công nghiệp công nghệ cao (công nghệ sinh học, tự động hóa và cơ điện tử, vật liệu mới, dược phẩm và thiết bị y tế); công nghiệp hỗ trợ trong lĩnh vực cơ khí, cơ khí chính xác, điện – điện tử; nghiên cứu và phát triển; dịch vụ logistics, thương mại, du lịch – bất động sản giá trị cao; dịch vụ tài chính (quản lý tài sản, quỹ đầu tư, các giao dịch tài chính offshore) và công nghệ tài chính (fintech); giáo dục – đào tạo và y tế chất lượng cao; du thuyền quốc tế; văn hóa, thể dục – thể thao;  nông nghiệp hữu cơ, sinh thái.

Để hiện thực hóa định hướng nêu trên, thành phố hiện đang xây dựng các đề án phát triển trung tâm tài chính, bến du thuyền, trung tâm logistics, khu phi thuế quan…đi kèm với các đề xuất về cơ chế, chính sách liên quan để trình các cấp thẩm quyền phê duyệt nhằm tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các dự án mang tính chiến lược đối với sự phát triển của thành phố trong thời gian đến. Trên cơ sở Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thành phố đang khẩn trương lập quy hoạch các phân khu làm cơ sở xác định địa điểm các dự án cần kêu gọi đầu tư nhằm tạo động lực phát triển cho thành phố. Bên cạnh đó, thành phố đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng và chuẩn bị sẵn sàng quỹ đất phát triển công nghiệp, công hiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, công nghệ thông tin thông qua việc rà soát hiệu quả sử dụng đất tại các Khu công nghiệp hiện hữu đồng thời kêu gọi đầu tư phát triển mới 03 Khu công nghiệp cũng như hạ tầng công nghệ thông tin trên địa bàn thành phố, tiếp tục đơn giản hóa và ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giải quyết các thủ tục đầu tư và quản lý tiến độ các dự án đầu tư.

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, thành phố đã nhanh nhạy điều chỉnh các hoạt động xúc tiến đầu tư phù hợp với tình hình thực tế, trong đó tăng cường xúc tiến đầu tư tại chỗ, tháo gỡ khó khăn về thủ tục đầu tư, đất đai, xây dựng để tái khởi động các dự án đã cấp phép cũng như tạo thuận lợi cho các dự án mở rộng qui mô đầu tư. Công tác xúc tiến đầu tư được thực hiện có trọng tâm, trọng điểm; đẩy mạnh truyền thông Đà Nẵng là điểm đến đầu tư an toàn, hấp dẫn thông qua các phương tiện truyền thông trong nước và quốc tế, tổ chức nhiều diễn đàn, hội thảo, hội nghị xúc tiến đầu tư bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến; tổ chức thường niên các sự kiện Tọa đàm mùa xuân/Diễn đàn đầu tư; chủ động tiếp cận các doanh nghiệp lớn trong nước và các nhà đầu tư nước ngoài để giới thiệu cơ hội đầu tư vào thành phố. Bên cạnh đó, thành phố cũng chú trọng mở rộng quan hệ đối tác với các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài, các tổ chức xúc tiến đầu tư thương mại của các nước, các công ty tư vấn quốc tế, các ngân hàng nước ngoài… để hỗ trợ quảng bá hình ảnh của thành phố cũng như tiếp cận các nhà đầu tư và doanh nghiệp nước ngoài có tiềm năng.

Với sự chỉ đạo quyết liệt, nhạy bén của lãnh đạo Thành ủy, UBND thành phố, sự nỗ lực và quyết tâm cao của các sở ban ngành, địa phương trong việc thực hiện hiệu quả các giải pháp và sự đồng thuận, chung tay của cộng đồng doanh nghiệp, tin tưởng rằng công tác xúc tiến, thu hút đầu tư vào thành phố Đà Nẵng trong thời gian tới sẽ gặt hái được nhiều thành công hơn nữa.

Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư