Theo Hiệp định, EU và Việt Nam cam kết mở cửa thị trường lên tới hơn 99% số dòng thuế và kim ngạch thương mại, thuế suất 0% sẽ được áp dụng cho các mặt hàng xuất khẩu mà hai bên có thế mạnh như dệt may, giày dép, thủy sản, nông sản nhiệt đới, đồ gỗ,... của Việt Nam và ô-tô, máy móc-thiết bị, rượu bia, dược phẩm, nông sản ôn đới... của EU. Về thương mại dịch vụ, cam kết của hai bên đều đi xa hơn cam kết trong khuôn khổ Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Các doanh nghiệp EU sẽ được hưởng ưu đãi hơn khi đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực mà các doanh nghiệp EU có thế mạnh như dịch vụ tài chính - ngân hàng, phân phối, vận tải... Các cam kết nhằm bảo đảm môi trường đầu tư, kinh doanh cởi mở, thông thoáng hơn trong Hiệp định EVFTA sẽ giúp thúc đẩy luồng vốn đầu tư chất lượng cao của EU vào Việt Nam.
Với quy mô và tiềm năng phát triển đầu tư của các nước EU nói chung và việc Cộng đồng Kinh tế ASEAN được hình thành từ cuối năm 2015, Việt Nam có cơ hội trở thành địa bàn trung chuyển, kết nối cho hoạt động thương mại và đầu tư của EU trong khu vực. Hơn nữa, theo Hiệp định này, Việt Nam có cam kết trong các lĩnh vực mới như mua sắm của Chính phủ, bảo hộ sở hữu trí tuệ mức độ cao, chính sách cạnh tranh. Các cam kết này cũng sẽ mở ra cơ hội cho cả hai bên tiếp cận thị trường, bảo đảm lợi ích tổng thể, cân bằng; đồng thời đòi hỏi Việt Nam điều chỉnh một số quy định trong nước liên quan. Trong quá trình đàm phán Hiệp định EVFTA, Việt Nam và EU cũng đã thống nhất khuôn khổ cho các chương trình hợp tác và nâng cao năng lực trong các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm. Khuôn khổ này sẽ giúp Việt Nam tiếp tục xây dựng hệ thống pháp lý, hỗ trợ triển khai các cam kết trong Hiệp định hướng tới mục tiêu cuối cùng là tăng cường các hoạt động thương mại và đầu tư song phương trên cơ sở hai bên cùng có lợi.
Chiếm 25% khối lượng hàng hóa dịch vụ được giao thương trên toàn thế giới, là nhà đầu tư lớn nhất tại ASEAN, EU là đối tác truyền thống nhưng vẫn vô cùng tiềm năng đối với chúng ta. EU được đánh giá là thị trường rộng lớn và tiềm năng với hơn 500 triệu dân, đặc biệt ưa chuộng các mặt hàng mà Việt Nam vốn có thế mạnh xuất khẩu như dệt may, da giày, thủy sản, cà-phê... Nền công nghiệp hiện đại, tiên tiến của EU sẽ là nguồn cung tin cậy cho máy móc thiết bị, công nghệ hay một số nguyên liệu đầu vào mà hiện nay Việt Nam đang phải nhập khẩu từ các thị trường khác với giá cả và chất lượng kém cạnh
tranh hơn.
Hiện, EU là nhà đầu tư lớn nhất ở một số thị trường như Mỹ, Trung Quốc, Ấn Ðộ hay ngay trong khu vực ASEAN nhưng chưa phải là nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam. EVFTA với các cam kết cởi mở, tiến bộ, bảo đảm một môi trường kinh doanh thông thoáng, hấp dẫn tại Việt Nam; tính liên kết chặt chẽ với các thị trường trong khu vực khi Cộng đồng Kinh tế ASEAN hình thành; cùng với trình độ phát triển kinh tế ngày càng cải thiện hơn của Việt Nam... Tất cả những điều kiện nêu trên sẽ là đường dẫn thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao của EU vào Việt Nam. Bên cạnh việc có thêm cơ hội phát triển thị trường, tiếp cận công nghệ, trình độ quản lý tiên tiến các doanh nghiệp Việt Nam cũng phải đối mặt sự cạnh tranh khốc liệt buộc phải tự đổi mới, tự cải thiện năng lực của mình. Qua đó, tạo thêm động lực để Việt Nam đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện khung khổ pháp lý để đáp ứng kịp tốc độ và nhu cầu phát triển của nền kinh tế Việt Nam và kinh tế thế giới.
Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh cho rằng, trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng của Việt Nam, tác động cộng hưởng của Hiệp định EVFTA và các FTA đã ký là rất lớn đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế, đổi mới của các doanh nghiệp Việt Nam, giúp các nhà đầu tư nước ngoài và Việt Nam ngày càng tăng trưởng tại các thị trường có FTA. Ðối với cả Việt Nam và EU, có thể nói thương mại hàng hóa sẽ là lĩnh vực hứa hẹn nhất hiện nay do việc xóa bỏ thuế quan sẽ tiếp tục thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa vốn đã và đang phát triển mạnh mẽ giữa hai bên. Ðối với EU, đầu tư vào một số ngành dịch vụ thế mạnh như tài chính - ngân hàng, phân phối, vận tải... sẽ được hưởng lợi ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Việt Nam cũng sẽ có lợi ích từ nguồn đầu tư chất lượng cao của EU. Trong tương lai, mua sắm của Chính phủ sẽ là lĩnh vực hai bên có thể khai thác dần. Một số nội dung khác như minh bạch hóa, tăng cường năng lực cạnh tranh... tuy không có tác động trực tiếp về mở cửa thị trường nhưng các cam kết và quy định mà Việt Nam và EU đã thống nhất sẽ tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi hơn, mang lại tác động tích cực tiến trình cải cách thể chế, giúp hoàn thiện hệ thống chính sách, quy định liên quan, tác động lâu dài, sâu rộng và tạo nền tảng vững chắc cho doanh nghiệp hai bên khai thác lợi ích từ Hiệp định.
Theo thống kê của Ủy ban châu Âu (EC) trong năm 2015, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ hai của EU tại khu vực Ðông - Nam Á, chỉ sau Xin-ga-po, với tỷ trọng 19,1% tổng kim ngạch thương mại giữa EU và ASEAN. Khi EVFTA được ký kết và dự kiến có hiệu lực trong năm 2018, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành đối tác thương mại lớn nhất của EU tại khu vực ASEAN. Ngoài ra, Việt Nam cũng sẽ trở thành điểm đến kinh doanh hứa hẹn nhất tại khu vực Ðông - Nam Á cho các doanh nghiệp châu Âu. Ðiều này không chỉ vì Việt Nam có tiềm năng mà còn là đầu mối của thị trường ASEAN trong tương lai, nhất là khi cộng đồng kinh tế ASEAN đã được hình thành cuối năm 2015. Việt Nam sẽ trở thành cầu nối hữu hiệu giữa hai khu vực EU và ASEAN. Qua đây, vị thế của Việt Nam càng được nâng lên trong quan hệ thương mại quốc tế cũng như với EU nhằm đáp ứng nhu cầu chính đáng của doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp châu Âu đang kinh doanh tại Việt Nam.
Theo Tổng cục Hải quan, kim ngạch song phương Việt Nam - EU đạt 45,07 tỷ USD năm 2016 với tốc độ tăng trưởng 8,93% so với năm 2015. Việc thực thi các cam kết mở cửa thị trường có khả năng thúc đẩy kim ngạch hai chiều đạt khoảng 100 tỷ USD/năm.
(Nguồn: Báo Nhân dân)
