Đà Nẵng, trung tâm kinh tế - xã hội năng động của khu vực miền Trung - Tây Nguyên, đang bước vào giai đoạn phát triển đột phá nhờ đồng thời triển khai hai chính sách trọng điểm: Nghị quyết số 136/2024/QH15 ngày 26/6/2024 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng và Nghị định 19/2025/NĐ-CP ngày 10/02/2025 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Đầu tư về thủ tục đầu tư đặc biệt. Sự kết hợp này giúp gỡ bỏ các điểm nghẽn về thủ tục, mở rộng dư địa phát triển, và tạo nền tảng để thành phố đẩy mạnh thu hút đầu tư, hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và công nghệ cao.
1. Nghị quyết 136 - Tăng quyền tự chủ, đón đầu dòng vốn đầu tư mới
Nghị quyết số 136/2024/QH15 ngày 26/6/2024 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng là một bước ngoặt quan trọng đối với Đà Nẵng, mở ra cơ hội phát triển đột phá cho thành phố, giúp Đà Nẵng tăng thêm sức hút đối với các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt ở các lĩnh vực trọng điểm như vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.
Điểm nổi bật của Nghị quyết là các chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư tập trung vào những lĩnh vực thành phố ưu tiên phát triển, phù hợp với tình hình thực tiễn, nhằm đón làn sóng đầu tư mới. Bên cạnh đó, nghị quyết cũng quy định các chính sách đặc thù hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và thử nghiệm công nghệ mới có kiểm soát, góp phần hình thành một thị trường khoa học công nghệ năng động, thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp đột phá.
Đặc biệt, Đà Nẵng là địa phương đầu tiên trên cả nước được thành lập Khu thương mại tự do gắn với Cảng biển Liên Chiểu, bao gồm khu sản xuất, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình chức năng khác. Các doanh nghiệp đầu tư vào đây được hưởng chính sách ưu đãi như như đầu tư vào khu kinh tế, đồng thời áp dụng thêm một số cơ chế đặc thù khác, mở ra cơ hội thu hút các dự án đầu tư quy mô lớn, chất lượng cao trong thời gian tới.
2. Thủ tục đầu tư đặc biệt - Hành lang pháp lý mới cho nhà đầu tư
Trong bối cảnh Việt Nam cạnh tranh gay gắt trong khu vực về thu hút đầu tư, thủ tục đầu tư đặc biệt tại Nghị định 19/2025/NĐ-CP là một bước đột phá về cải cách hành chính. Quy định cho phép rút ngắn quy trình, giảm thiểu giấy tờ và chi phí hành chính, đồng thời tăng tính minh bạch, hiệu quả triển khai dự án.
Khác với thủ tục đầu tư thông thường, thủ tục đầu tư đặc biệt[1] áp dụng cơ chế “hậu kiểm” thay cho “tiền kiểm”, cắt giảm một số giấy phép và thủ tục trong quá trình thực hiện dự án, giúp nhà đầu tư có thể đăng ký và nhận Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư chỉ trong vòng 15 ngày. Đồng thời, nhà đầu tư được phép cam kết thực hiện các tiêu chuẩn, điều kiện về xây dựng, bảo vệ môi trường, phòng cháy chữa cháy, thay vì phải xin cấp phép riêng lẻ từng nội dung như trước. Quy định này dự kiến giúp rút ngắn thời gian triển khai dự án khoảng 260 ngày, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nhanh chóng đưa dự án vào hoạt động.
Không chỉ đơn thuần là biện pháp cải cách thủ tục, thủ tục đầu tư đặc biệt còn đóng vai trò như một hành lang pháp lý mới, minh bạch, tiên tiến và tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế. Việc triển khai thủ tục đầu tư đặc biệt không chỉ tháo gỡ những điểm nghẽn lâu nay trong quy trình phê duyệt dự án, mà còn tạo môi trường đầu tư minh bạch, thông thoáng và chuyên nghiệp hơn cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đây là công cụ thiết thực giúp Đà Nẵng đón đầu dòng vốn FDI chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao, bán dẫn, đổi mới sáng tạo và trung tâm nghiên cứu, phát triển (R&D), thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và từng bước trở thành trung tâm công nghệ cao của khu vực.
3. Cơ hội phát triển mới - Hướng đến đô thị đổi mới sáng tạo và công nghiệp công nghệ cao
Việc áp dụng cơ chế đặc thù và thủ tục đầu tư đặc biệt tại Đà Nẵng tập trung vào các địa điểm đầu tư chiến lược như khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, khu thương mại tự do, hướng đến việc hình thành các trung tâm R&D, trung tâm thiết kế chip bán dẫn là phù hợp với định hướng xây dựng Đà Nẵng thành:
- Trung tâm công nghệ cao và đổi mới sáng tạo của cả nước;
- Điểm đến của các tập đoàn công nghệ nước ngoài, nhất là trong bối cảnh dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu;
- Đô thị thông minh, xanh, phát triển bền vững, có hệ sinh thái logistics, dịch vụ, đô thị - công nghiệp tích hợp.
Việc triển khai đồng bộ cơ chế đặc thù và thủ tục đầu tư đặc biệt là điều kiện tiên quyết để Đà Nẵng tạo ra “cú huých” tăng trưởng mới. Với vị trí chiến lược, môi trường sống chất lượng, nguồn nhân lực trẻ và chính quyền năng động, Đà Nẵng hội tụ đầy đủ yếu tố để trở thành trung tâm công nghệ cao, đô thị thông minh và hình mẫu phát triển hiện đại của cả nước.
IPA Đà Nẵng
